Ultrazvučna dijagnostika

Ultrazvučna (UZ) dijagnostika je potpuno neškodljiva radiološka metoda oslikavanja koja koristi ultrazvučne talase visoke frekvencije za dobijanje slike unutrašnjih struktura tijela.

Budući da se UZ snimanje odvija u stvarnom vremenu, moguće je prikazati organe u kretanju, kao i protok krvi kroz žile.

Ultrazvučnu dijagnostiku u Institutu “Dr Miroslav Zotović” obavljaju sertifikovani specijalisti na visoko sofisticiranim aparatima koji omogućavaju širok spektar usluga.

Uz uputnicu doktora porodične medicine ili na lično plaćanje prema cjenovniku Zavoda , pacijentima su dostupni:

• Ultrazvučni pregled arterija i vena nogu
• Ultrazvučni pregled arterija i vena ruku
• Ultrazvučni pregled krvnih sudova vrata
• Transkranijalni kolor dopler krvnih sudova vrata i glave
• Ultrazvučni pregled abdomena i abdominalne aorte
• Ultrazvučni pregled štitne žlijezde
• Ultrazvuk testisa
• Ultrazvučni pregled mekih tkiva i zglobova
• Ultrazvučni pregled kukova beba

Ultrazvuk krvnih sudova gornjih i donjih ekstremiteta

Ultrazvučni pregled arterija nogu se najčešće radi u cilju dijagnostike periferne arterijske bolesti u čijoj osnovi je proces ateroskleroze tj. formiranje plaka. Ovaj pregled je preporučljivo obaviti ako se pacijent žali na bol ili grčeve u nogama, posebno poslije fizičkog napora, ako postoje promjene u boji i temperaturi kože stopala (izrazito bljedilo stopala, hladnoća, trnjenje), u slučaju odsustva pulsacija, oslabljenih pulsacija ili pojave rane na stopalu jer sve navedeno može upućivati na promjene na arterijama. Takođe, ultrazvučnni pregled se preporučuje kod osoba koje imaju riziko faktore za bolesti arterija kao što su visok krvni pritisak (hipertenzija) i srčane tegobe (ishemijska bolest srca), dijabetes, pušenje, povećane vrijednosti masnoće u krvi i porodično opterećenje (moždani ili srčani udar u bližoj familiji).

Trajanje pregleda - 30 minuta.

Ultrazvučni pregled vena nogu najčešće procjenjuje stepen i lokalizaciju proširenih vena, postojanja zapaljenja zida vena, postojanje tromba u površinskom ili dubokom venskom sistemu. Pregled se takođe radi:

• rutinski, prije velikih operacija (npr. ugradnja vještačkih zglobova);
• kod pacijenata koji su upućeni na rehabilitacioni tretman nakon povrede ili operativnog zahvata, a imaju otok noge nejasnog porijekla;
• kod osjećaja težine i zamora u nogama, grčeva u nogama (naročito pri kraju dana i u toplijim mjesecima, kao i pri dugotrajnom sjedenju i stajanju);
• kod pojava otoka noge u trudnoći;
• kod limfedema ekstremiteta prije uključenja u tretman.

Trajanje pregleda - 30 minuta.

Ultrazvučni pregled arterija i vena ruku, od nivoa potključne arterije i vene do završnih grana oko ručja, podrazumijeva registrovanje i najmanjih promjena (suženja arterija, potpunog začepljenja) te registrovanje tromboze u površnim i dubokim venama. Pregled je indikovan kada se pacijenti u slučaju da se pacijenti žale na hladne ruke, promjenu boje kože, trnjenje, otok i osjećaj težine u ruci ili naglo nastao bol.

Trajanje pregleda - 30 minuta.

Ultrazvuk krvnih sudova vrata

Ultrazvuk krvnih sudova vrata se preporučuje pacijentima koji imaju rizikofaktore kao što su: povišen krvi pritisak, povišene masnoće u krvi, šećernu bolest, gojaznost i pušenje. Ne treba zanemariti ni genetsku komponentu jer često nailazimo na promjene na arterijama kod više članova porodice. Pri pregledu se procjenjuje da li postoje promjene toka krvnog suda, promjene zida krvnog suda, a potom da li postoji suženje i začepljenje krvnog suda.

Pregled se preporučuje i osobama koje imaju neki od sledećih simptoma:

• omaglice, vrtoglavice, malaksalost, nesvjestice ili pad bez gubitka svijesti, nesigurnost pri hodu;
• prolazni poremećaji vida, otežan govor ili nemogućnost govora;
• psihičke promjene u vidu konfuznih stanja, tranzitornu globalnu amneziju;
• oštećenje kranijalnih nerava, potiljačne glavobolje ili kombinacija prethodno navedenih simptoma.

Trajanje pregleda - 30 minuta.

Transkranijalni Kolor Dopler – TCCD

Transkranijalni kolor dopler (TCCD) je vezan za ispitivanja bolesti krvnih sudova vrata i glave. Pregled se započinje skeniranjem krvnih sudova vrata, potom se prelazi na skeniranje prednje, srednje i zadnje moždane arterije, kao i kroz arterije vratnog potiljačnog sliva.

Trajanje pregleda - 40 minuta.

Ultrazvučni pregled abdomena

Ultrazvučni pregled abdomena pruža detaljan uvid u veličinu i strukturu: jetre, slezene, gušterače, žučnog sistema (žučne kese i žučnih puteva), bubrega i nadbubrežnih žlijezda. Ovom metodom se mogu prikazati trbušni dio aorte, mokraćna bešika i prostata kod muškaraca.

Situacije u kojima se obavezno savjetuje ovaj ultrazvučni pregled su:

• bol u stomaku i/ili leđima;
• mučnina i povraćanje;
• naglo uvećanje trbuha;
• neuobičajena abdominalna masa;
• povrede u predjelu trbuha;
• nejasna febrilna stanja.

Priprema za UZ pregled abdomena se sastoji u neunošenju hrane minimalno 6 do 8 sati, a najbolje 12 sati prije pregleda. U hitnim slučajevima UZ pregled se radi bez prethodne pripreme.

Trajanje pregleda 20 - 30 minuta.

Ultrazvučni pregled abdominalne aorte

Ultrazvučnim pregledom se prati tok i izgled aorte, lako se može otkriti aneurizma tj. proširenje trbušne aorte, koja je učestalija kod starijih muškaraca, posebno pušača.

Pregled se preporučuje kod pacijenata koji imaju faktore rizika kao što su: hipertenzija (posebno dugotrajna, nekontrolisana hipertenzija), hiperlipidemija, dijabetes, pušenje, kao i pojava aneurizmatske bolesti aorte u porodici.

Trajanje pregleda - 20 minuta.

Ultrazvučni pregled štitne žlijezde

Ultrazvuk štitne žlijezde je jednostavna i lako dostupna metoda za prikaz položaja, građe, veličine i oblika štitne žlijezde pri čemu se mogu vidjeti bilo koje promjene koje odstupaju od normalne građe (čvorovi, ciste, upalne promjene, tumori).

Ultrazvučni pregled štitne žlijezde se preporučuje pacijentima koji imaju simptome prekomjernog znojenja, nervoze, ubrzane probave, gubitka na težini bez dijete, ubrzanog rada srca, otežanog gutanja i pojačanog umora.

Trajanje pregleda - 20 minuta.

Ultrazvuk testisa i skrotuma

Ultrazvuk testisa i skrotuma je bezbolna i neinvazivna metoda kojom se dobija uvid u izgled i strukturu testisa, epididimisa, krvnih sudova, kože i potkožnih tkiva.

Pregledom se može ustanoviti postojanje upale, torzije testisa, tumora, proširenih krvnih ili limfnih sudova.

Trajanje pregleda - 15 minuta.

Ultrazvučni pregled mekih tkiva i zglobova

Ultrazvuk mekih tkiva i zglobova je bezbolna, neinvazivna metoda kojom se pregledaju strukture mišićno-koštanog sistema odnosno mišići, zglobovi, tetive, burze, ligamenti. Indikacije za mišićno-koštani ultrazvuk često postoje kod pacijenata sa reumatoidnim artritisom, osteoartritisom, tendinitisom, burzitisom odnosno kada postoji:

• akutna ili hronična bol zglobova;
• akutna ili hronična bol mišića ili tetiva;
• traume mišića, opipljive tvrde mase ili „rupe“ u mišiću;
• zatezanje tetiva ili bol pri pokretu, smanjen obim pokreta zgloba i drugo.

Pregledom se može uočiti izliv (npr. kod upalnog reumatizma) ili krvarenje u zglobu (npr. kod trauma, najčešće u koljenom, ramenom, skočnom i lakatnom zglobu). UZ pregledom su vidljiva i oštećenja pokrovnih hrskavica kostiju (npr. kod artroza) ili pojava „erozija“ na kostima kod sumnje na reumatoidni artritis prije radiološki verifikovanih promjena vezanih za ovo oboljenje.

UZ pregledom se uočavaju i upalne promjene tetiva i burzi kod vazglobnog reumatizma. Pregledom se mogu uočiti rupture mišića (potpune ili djelimične) sa hematomima, kao i rupture vidljivih ligamenata.

Trajanje pregleda - 30 minuta.

Ultrazvučni pregled kukova kod beba

Ultrazvuk kukova kod beba je bezbolna i neinvazivna metoda kojom se radi skrining na razvojni poremećaj jednog ili oba kuka, a koja se u Institutu za fizikalnu medicinu, rehabilitaciju i ortopedsku hirurgiju „Dr Miroslav Zotović“ radi već 20-ak godina. Ukoliko se ultrazvučnim pregledom rano otkrije razvojni poremećaj kuka (RPK) liječenje je neoperativno. Po protokolu se rade tri pregleda kod beba i to:

• u dobi od mjesec dana (prvi pregled);
• u dobi od tri mjeseca (drugi pregled);
• u dobi od šest mjeseci (treći pregled).

Trajanje pregleda - 10 minuta.