Limfedem i lipedem

Limfedem

Primarni limfedem je čini oko 20% od svih limfedema i nastaje zbog genetski determinisane abnormalnosti anatomije ili funkcije llimfnog sistema.

Sekundarni limfedem je mnogo češći od primarnog, a nastaje kao posljedica oštećenja prethodno normalnih komponenti limfnog sistema. Uzroci oštećenja limfnog sistema su: hirurške intervencije sa odstranjenjem limfnih žlijezda kod pacijenata sa malignim tumorima, terapija zračenjem, traume (prelomi, hematomi, opekotine), bakterijske i parazitarne infekcije limfnih sudova (erizipel, filarijaza), maligni tumori i njihove metastaze i venska insuficijencija. U razvijenim zemljama, skoro svi slučajevi sekundarnog limfedema su uzrokovani malignim tumorima i posljedicama njihovog liječenja. Najčešći maligni tumor koji uzrokuje sekundarni limfedem je maligni tumor dojke, zatim maligni melanom, ginekološki i genitourinarni maligniteti, kao i maligni tumori glave i vrata.

Sekundarni limfedem ruke nakon liječenja malignog tumora dojke

Simptomi i znakovi limfedema

Tretman limfedema

Kroz program edukacije u Institutu „Dr Miroslav Zotović“ pacijenti dobijaju znanja i stiču vještine njege kože, provođenja samobandaže i terapijskih vježbi u kućnim uslovima.

Sve usluge u tretmanu limfedema i lipedema su preko uputnice porodičnog doktora dostupne osiguranicima Fonda zdravstvenog osiguranja RS. Takođe, pregled i pretrage je moguće uraditi i uz lično plaćanje prema Cjenovniku koji možete pronaći ovdje.

Više o limfedemu

Za sve one koji žene znati više o životu sa limfedemom, pripremili smo brošuru koju možete preuzeti klikom na link Život sa limfedemom.

Lipedem (bolni sindrom masnog tkiva)

Lipedem je hronična bolest od koje pati čak 10% žena, dok su kod muškaraca zabilježeni samo sporadični slučajevi. Manifestuje se obostranim, simetričnim nakupljanjem depozita masnog tkiva u predjelu bokova, cijelom dužinom donjih ekstremiteta (od skočnih zglobova sve do prepona) i javlja se u kombinaciji sa otokom nogu, koji se pogoršava nakon dugotrajnog stajanja. Lipedem se često pogrešno dijagnostikuje kao limfedem ili kao debljina.

Još uvijek se ne zna tačna uzrok nastanka lipedema, ali se pretpostavlja da je u pitanju nasljedno stanje. Drugi mogući razlozi nastanka lipedema su različiti metabolički, zapaljenski ili hormonalni poremećaji. Iako je lipedem prvi put opisan u USA, u Klinici Mayo, 1940. godine većina ljekara nije upoznata sa simptomima bolesti i često je mijenja sa „debljinom“.

Sa obzirom na to da još uvije ne postoji lijek za lipedem izuzetno je važno da lipedem bude prepoznat na vrijeme kako bi se što ranije počelo sa liječenjem.

Tretman lipedema

Na Angiološkom odjeljenju u Institutu „Dr Miroslav Zotović“, tretman lipedema je multidisciplinaran i uključuje se više ciljanih procedura i tretmana, radi postizanja što boljih rezultata.

Pacijentu se propisuje kompleksna dekongestivna fizikalna terapija koja podrazumijeva:

• edukaciju pacijenta i njegu kože zahvaćenog ekstremiteta,
• manuelnu limfnu drenažu,
• presoterapiju, višeslojnu kompresivnu bandažu i specijalizovani program vježbi
• tretman psihologa (u dogovoru sa pacijentom).

Tretman lipoedema se provodi ambulantno, kroz dnevnu bolnicu ili u bolničkim uslovima, o čemu odluku zajedno donose pacijent i njegov ljekar, vodeći se trenutnim stanjem pacijenta, njegovim željama i mogućnostima.

Više o lipedemu

Početak bolesti se javlja pubertetu, trudnoći ili u menopauzi. Početak ili pogoršanje bolesti može biti nakon hirurškog zahvata učinjenog u opštoj anesteziji.

Ukoliko se bolest ne liječi može doći do pogoršanja pokretljivosti, masno tkivo postaje fibrotično (tvrdo na dodir) i javlja se niska koncentracija vitamina D, gvožđa i/ili vitamina B12.

U ranijim stadijumima bolesti postoji disproporcija između obima struka i bokova, dok se u kasnijim stadijumima masno tkivo nakuplja i u predjelu grudi, trupa, stomaka i gornjih ekstremiteta. Šake i stopala su pošteđeni sve do pojave lipo-limfedema (stadijum IV lipedema).

Hroničan bol izazvan ovim oboljenjem i psihološki pritisak mogu dovesti do depresije ili poremećaja ishrane.

Simptomi

Ukoliko imate neki od slijedećih simptoma, javite se na pregled u Angiološku ambulantu radi pregleda i procjene da li se radi o lipedemu:

• simetrično prisutno masno tkivo na obje noge;
• bol mekih tkiva na dodir, prilikom hoda ili u miru; preosjetljivost na dodir;
• nakupljanje masnog tkiva od struka do gležnjeva (stopala su pošteđena), često se masno tkivo u vidu jastučića nakuplja u predjelu gležnjeva što daje utisak „dimija“ ;
• hipermobilnost zglobova;
• masni jastučići iznad, ispod i sa unutrašnje strane koljena (nakupine masnog tkiva mogu uticati na pokretljivost zglobova te dovesti do poremećene šeme hoda ili bolova u zglobovima) ;
• nakupljanje masnog tkiva na rukama ponekad ima efekat „bluze“ ;
• gubitak elastičnosti kože;
• u početku se javlja otok koji nije tjestast, a kasnije se može javiti lipo-limfedem (stadijum IV lipedema);
• tjestasti otoci na nogama se javljaju prilikom dužeg stajanja i obično se povuku nakon podizanja nogu;
• niskokalorijske dijete ne utiču na nakupljanje masnog tkiva;
• lako nastaju modrice („hemtomi“);
• niža temperatura kože na ekstremitetima;
• zamaranje.

Sve usluge u tretmanu limfedema i lipedema su preko uputnice porodičnog doktora dostupne osiguranicima Fonda zdravstvenog osiguranja RS. Takođe, pregled i pretrage je moguće uraditi i uz lično plaćanje prema Cjenovniku koji možete pronaći ovdje.